17 marca 2014 roku opublikowano w Dzienniku Ustaw długo wyczekiwane rozporządzenie Ministra Infrastruktury i Rozwoju z dnia 11 marca 2014 roku w sprawie nadawania uprawnień zawodowych w zakresie szacowania nieruchomości oraz rozporządzenie Ministra Infrastruktury i Rozwoju z dnia 11 marca 2014 roku w sprawie opłaty za postępowanie kwalifikacyjne oraz wysokości wynagrodzenia członków Państwowej Komisji Kwalifikacyjnej. Oba akty prawne weszły w życie następnego dnia po ich ogłoszeniu. Tym samym straciło moc dotychczas obowiązujące rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 15 lutego 2008 roku w sprawie nadawania uprawnień i licencji zawodowych w dziedzinie gospodarowania nieruchomościami oraz rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 22 czerwca 2010 roku w sprawie opłaty za postępowanie kwalifikacyjne oraz wysokości wynagrodzenia członków Państwowej Komisji Kwalifikacyjnej.

Teksty nowych rozporządzeń dostępne są pod adresami:

http://dziennikustaw.gov.pl/DU/rok/2014/pozycja/328

http://dziennikustaw.gov.pl/DU/rok/2014/pozycja/329

Nowe przepisy zmieniają dotychczasowe warunki odbywania praktyk zawodowych w zakresie szacowania nieruchomości oraz tryb przeprowadzania postępowania kwalifikacyjnego, wprowadzając znaczne ułatwienia w procedurze uzyskiwania uprawnień zawodowych rzeczoznawcy majątkowego.

Czas trwania praktyki zawodowej dla kandydatów na rzeczoznawców majątkowych skrócono o połowę – z minimum roku do 6 miesięcy, w wyniku czego konieczne było również zmniejszenie liczby wymaganych operatów szacunkowych. Każdy uczestnik praktyki zawodowej ma teraz obowiązek samodzielnego wykonania co najmniej sześciu projektów operatów szacunkowych (czyli o dziewięć mniej niż dotychczas), pod okiem rzeczoznawcy majątkowego wykonującego działalność zawodową nieprzerwanie przez okres co najmniej trzech lat (skrócenie o dwa lata).

Maksymalna wysokość opłaty za praktykę zawodową została ustalona na poziomie 50% kwoty przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw (ogłoszonego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego) w kwartale poprzedzającym kwartał, w którym dokonano wpisu do rejestru wydanych dzienników praktyk, prowadzonym przez organizatora praktyki. Aktualnie maksymalna opłata wyliczona na podstawie danych za IV kwartał 2013 roku wynosi 2 003 zł, co stanowi bardzo atrakcyjną cenę w porównaniu do stawek sprzed wejścia w życie nowego rozporządzenia sięgających kwoty na poziomie 5 000 – 6 000 zł w przypadku praktyk grupowych i nawet kilkunastu tysięcy złotych, gdy praktyka była prowadzona indywidualnie.

Kandydat na rzeczoznawcę majątkowego zobowiązany jest również do wniesienia opłaty za wydanie dziennika praktyki zawodowej. Maksymalna stawka wynosi 3% kwoty przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w gospodarce narodowej w roku poprzedzającym wydanie dziennika praktyki zawodowej, które w roku 2013 wyniosło 3650 zł – 3% z tej kwoty to 109,50 zł. Dotychczas zwykle opłata kształtowała się na poziomie ok. 100 zł.

W rozporządzeniu określono również szczegółowe warunki postępowania kwalifikacyjnego. Ustawodawca zrezygnował z zadania praktycznego w części pisemnej egzaminu – pozostaje tylko test składający się z 90 pytań wielokrotnego wyboru, co oznacza również zmianę minimalnej liczby punktów pozwalającej na przystąpienie do kolejnej części egzaminu – aktualnie wymagane jest co najmniej 65 prawidłowych odpowiedzi. Część ustna obejmuje omówienie procedur wyceny nieruchomości zastosowanych w dwóch projektach operatów szacunkowych wskazanych przez zespół kwalifikacyjny, a w przypadku kandydatów zwolnionych z obowiązku odbycia praktyki zawodowej – omówienie dwóch wylosowanych procedur wyceny nieruchomości. Kandydat ma również obowiązek odpowiedzieć na pytania Komisji – maksymalnie sześć pytań, po trzy pytania do każdej z dwóch omówionych procedur wyceny. Część ustna egzaminu zostaje ukończona wynikiem pozytywnym, jeśli kandydat uzyska minimum 14 z możliwych do uzyskania 24 punktów (czyli nieco ponad 58%).

Opłata za postepowanie kwalifikacyjne również uległa zmianie. Obecnie koszt wstępnego etapu postępowania wynosi 250 zł (taniej o 50 zł), koszt części pisemnej egzaminu – 450 zł (100 zł mniej niż dotychczas), natomiast opłata za część ustną egzaminu nie uległa zmianie i nadal wynosi 450 zł. Łączny koszt to 1 150 zł.

Powyższe nowelizacje są bezpośrednim wynikiem wejścia w życie tzw. „ustawy deregulacyjnej”, czyli ustawy z dnia 13 czerwca 2013 roku o zmianie ustaw regulujących wykonywanie niektórych zawodów, która wprowadziła zmiany między innymi w ustawie o gospodarce nieruchomościami. Zgodnie z art. 177 ust. 1 tej ustawy, uprawnienia zawodowe w zakresie szacowania nieruchomości nadaje się osobie fizycznej, która:

• posiada pełną zdolność do czynności prawnych;
• nie była karana za przestępstwo przeciwko działalności instytucji państwowych oraz samorządu terytorialnego, za przestępstwo przeciwko wymiarowi sprawiedliwości,
  za przestępstwo przeciwko wiarygodności dokumentów, za przestępstwo przeciwko mieniu, za przestępstwo przeciwko obrotowi gospodarczemu, za przestępstwo przeciwko obrotowi pieniędzmi i papierami wartościowymi lub za przestępstwo skarbowe;
• posiada wyższe wykształcenie;
• ukończyła studia podyplomowe w zakresie wyceny nieruchomości – z tego obowiązku zwolnione są osoby, które posiadają dyplom ukończenia studiów wyższych na kierunku, którego program umożliwia nabycie wiedzy i umiejętności w zakresie wyceny nieruchomości w takim stopniu, jak program studiów podyplomowych w zakresie wyceny nieruchomości;
• odbyła co najmniej 6-miesięczną praktykę zawodową w zakresie wyceny nieruchomości, przy czym nie jest to wymagane od osób, które odbyły praktykę w zakresie wyceny nieruchomości objętą programem studiów w wymiarze jednego semestru (pod warunkiem, że praktyka była realizowana na podstawie umowy dotyczącej praktyki zawartej między uczelnią a organizacją zawodową rzeczoznawców majątkowych) lub posiadają udokumentowane dwuletnie doświadczenie zawodowe na stanowisku związanym z wyceną nieruchomości;
• przeszła z wynikiem pozytywnym postępowanie kwalifikacyjne, w tym złożyła egzamin dający uprawnienia w zakresie szacowania nieruchomości.

Wprowadzone ułatwienia mają na celu podwyższenie zainteresowania wykonywaniem zawodu rzeczoznawcy majątkowego i zwiększenie konkurencyjności w zakresie szacowania nieruchomości. Jednocześnie ustawodawca wyraził przekonanie, że skrócenie czasu trwania praktyki zawodowej i zmniejszenie ilości wymaganych projektów operatów szacunkowych nie wpłynie negatywnie na poziom przygotowania kandydata na rzeczoznawcę majątkowego do wykonywania zawodu oraz na jakość wycen nieruchomości sporządzanych przez osoby nabywające uprawnienia na nowych zasadach.