Prelegenci reprezentujący wszystkie sektory związane z budownictwem oraz przedstawiciele strony rządowej podczas pięciu dyskusji panelowych rozważali najważniejsze problemy, przed którymi stanie branża budowlana w najbliższych latach
Kolejna, zorganizowana przez Prospects Publisher konferencja skierowana do świata biznesu odbyła się 22 marca w warszawskim hotelu Marriott. Ponad dwudziestu prelegentów reprezentujących firmy budowlane, developerów, sektor bankowy, agencje nieruchomości oraz stronę rządową podczas pięciu dyskusji panelowych podjęła się trudnego zadania zmierzenia się z największymi problemami, z jakimi boryka się polska branża budowlana. Całość moderowali dziennikarze TVN CNBC – Robert Stankiewicz i Rafał Wojda.
Prognoza dla Polski
Próby odpowiedzi na pytanie o przyszłość branży i zdefiniowanie najbardziej perspektywicznych sektorów rynku podjęli się Konrad Jaskóła – prezes Polimexu-Mostostal S.A. – największej firmy budowlanej w Polsce, Kazimierz Kirejczyk – prezes REAS, analityk rynku nieruchomości w Centrum AMRON Jerzy Ptaszyński oraz Paweł Kuglarz, radca prawny kancelarii Beiten Burkhardt.
Początek konferencji należał jednak do wiceministra Piotra Stycznia, który reprezentował stronę rządową oraz Ministerstwo Transportu, Budownictwa i Gospodarki Wodnej – honorowego patrona konferencji. Uspokajał on zebranych przekonując, że jest optymistą jeśli chodzi o rok 2012. „W budownictwie mieszkaniowym spowolnienie lub nawet kryzys mogą nastąpić wtedy, gdy kryzys dotknie całą gospodarkę [...], a ta jest w nienajgorszej kondycji” - powiedział. Dodał również, że już w 2011 roku przewidywano spowolnienie w budownictwie (głównie z powodu ograniczeń kredytowych oraz wysokich cen mieszkań) tymczasem oddano do użytku ponad 130 tys. mieszkań. „W samych tylko dwóch pierwszych miesiącach bieżącego roku oddano kolejne 24 tysiące mieszkań, co stanowi całkiem niezłą prognozę na najbliższe miesiące” – powiedział wiceminister.
Optymistycznie w przyszłość patrzył również Konrad Jaskóła. „W obecnej chwili posiadamy portfel zamówień na ponad 12 mld złotych. Oprócz tego dywersyfikujemy naszą działalność – nie ograniczamy się do jednego sektora rynku.” Na informację o spadku kursu akcji jego firmy zareagował również spokojnie. „Na obecną chwilę nasza firma jest głęboko niedowartościowana. Inwestor powinien kupować przyszłość, a dzieje się odwrotnie. Nie ma żadnych przesłanek, żeby z tego co się dziś dzieje wysuwać daleko idące wnioski” – dodał prezes Polimexu.
Bardziej pesymistyczne podejście miał Jerzy Ptaszyński – analityk rynku nieruchomości z Centrum AMRON, który spodziewa się zmniejszenia obrotów na rynku nieruchomości mieszkaniowych. Wtórował mu Paweł Kuglarz z kancelarii Beiten Burkhardt. „Do kryzysu nie dojdzie, ale spowolnienie będzie widoczne w każdym z sektorów budownictwa i będzie to grozić bankructwem firm budowlanych. Zwłaszcza mniejszych” – powiedział.
Prognoza dla rynku inwestycyjnego
Drugi panel został w całości zdominowany przez próbę zdefiniowania najbardziej korzystnych inwestycyjnie sektorów rynku. O bezpieczeństwie inwestowania w nieruchomości przekonywał słuchaczy Andrzej Nizio, prezes Marvipolu. Wtórował mu Adam Polanowski z WSGN dodając jednak, że warto obserwować rynek inwestycji przemysłowych. Łukasz Madej z Pro Development rozważał przyszłość partnerstwa publiczno – prywatnego jako przykład podając Sopot.
Zagrożenia
Najwięcej kontrowersji przyniosła jednak trzecia część konferencji poświęcona dwóm kontrowersyjnym projektom – ustawie developerskiej oraz Rekomendacji S. „Naszą wielką bolączką jest to, że wszystkie ustawy są przygotowywane w pośpiechu. Ustawa developerska jest w zasadzie substratem, wokół którego można zacząć dyskusję nad problemem” – powiedział prof. Bogudar Kordasiewicz, konsultant w kancelarii K&L Gates. Jako wady przyjętych rozwiązań mogące odbić się w znacznym stopniu na sytuacji rynkowej wskazał niesymetryczność ustawy, która w sposób zdecydowany uprzywilejowuje nabywcę, a także głębokie niedowartościowanie developera wobec banku. W tym punkcie nie polemizował z nim nawet przedstawiciel sektora bankowego – Sven Thorsten Kain, członek zarządu BRE Banku, który wyraził potrzebę stworzenia długoterminowego programu gospodarczego dla kraju, wykraczającego poza zwyczajowe czteroletnie okresy pomiędzy wyborami.
Swoje obawy związane z najnowszymi regulacjami wyraziła również Iwona Załuska – prezes Upper Finance Consulting. „Szykuje się sporo przejęć przez duże firmy mniejszych developerów. Nie będą to jednak wrogie przejęcia. Jeśli banki nie będą udzielały kredytów na finansowanie inwestycji w odpowiedniej wysokości, to pojawia się pytanie skąd weźmiemy finansowanie” – powiedziała prezes.
Inwestowanie w nieruchomości mieszkaniowe jest opłacalne, ale tylko gdy traktuje się je wyłącznie długoterminowo. Ciekawą alternatywę zaproponowali prelegenci kolejnego panelu, zgodnie przekonując do inwestowania w Condohotele. Tomasz Malicki – general manager Condohotels Group, Szymon Wróblewski – członek zarządu Zdrojowa Invest, Dorota Malinowska – dyrektor działu nieruchomości hotelowych C&W, Aleksander Skirmuntt – członek zarządu, dyrektor działu sprzedaży nowych inwestycji Nieruchomości Emmerson. „Dla inwestora Condohotel, ma tą zaletę, że nie więzi kapitału na kilkanaście lat i pozwala na jego szybki zwrot. Jest on możliwy nawet w momencie oddania obiektu do eksploatacji. Condohotele stały się alternatywą dla tych inwestorów, którzy dotychczas kupowali mieszkania w dużych miastach i zarabiali na wynajmie. W Warszawie z rocznego wynajmu średnie stopy zwrotu wynosiły ok. 4 – 4,5 procent. Z Condohotelu można było uzyskać zwrot na poziomie 6 do 9 procent” – powiedział Malicki.
Całość konferencji zakończyła dyskusja dotycząca sytuacji rynku mieszkaniowego po zakończeniu programu „Rodzina na Swoim”, podczas której w krzyżowy ogień pytań ponownie wzięty został wiceminister Styczeń, który przekonywał o stabilnej sytuacji przekonująć, że rząd zamierza zainwestować w budownictwo mieszkaniowe (i programy podobne do RNS) 14 mld złotych do roku 2020.
Więcej informacji podsumowującej tą i poprzednią konferencję znajdą Państwo w najnowszym numerze Prospects Magazine, który ukaże się w połowie kwietnia 2012. W imieniu Redakcji Prospects Publisher zapraszamy do lektury.
